- Hoofstuk 166 -

JOHANNES SE DIALOOG MET DIE SONWYSE. DIE VERHOUDING TUSSEN SKEPPER EN SKEPSEL.

(Nou praat Johannes): "Liewe vriend, ek het jou woorde oordink en vind dat wat jy gesê het, op sigself korrek is. Maar jou twee uiterstes is oorbeklemtoon en jy trek `n te skerp grens tussen hulle. Dit is inderdaad waar, dat die Skepper nooit `n geskape wese kan word nie, of andersom, maar dit is nie `n nadeel vir Hom of `n voordeel bo die skepsel nie. Want in die eerste plek, Hy het geen ander materie om die wese mee te skep buiten uit Homself nie. Met die vorming van `n skepsel moet Hy dieselfde stof gebruik waarvan Hy bestaan van ewigheid af. En dan moet Hy dit self in die geskape vorm hou, terwyl die skepsel niks het om te doen vir sy Skepper as om te bestaan nie. As die skepsel is soos die Skepper dit wil hê, naamlik binne sy bestemde orde, kan dit ook die volmaaktheid van sy Skepper bereik. Dit kan `n kind van God word en so te sê, in dieselfde huis met Hom woon en geniet en gebruik maak van al sy regte. Ek sou sê dat onder sulke omstandighede, nie die Skepper of die geskape wese veel van `n voordeel sal hê bo die ander nie. So is die beginsel deur jou neergelê korrek, net so lank as Skepper en skepsel teenoor mekaar staan in wil en optrede as gevolg van die morele vryheid verleen aan die skepsel. Die Skepper se voorrang kan natuurlik nooit betwyfel word nie, want dit is `n onweerlegbare noodsaaklikheid. Maar wanneer die geskape wese, deur middel van kennis en die aktiewe wil van die Skepper se geopenbaar wil, deur die versperring breek, die Skepper absorbeer en volkome een word met Hom, dan is daar nog steeds die vraag: Waar is die Skepper, soos altyd een en dieselfde, meer van `n Skepper: In Homself of in die skepsel. Wat sou hier ouer wees?: Die skepsel as synde identies met en in die Skepper, of die Skepper as `n identiese wese in die skepsel, want Hy self het gesê: "Julle is in My en Ek in julle." In ag geneem onweerlegbare feite, sou ek sê, liewe vriend, dat jy jou verklaring `n bietjie oordryf het en sal dit moet aanpas Wat dink jy nou daarvan?"

(Die wyse): "Liewe vriend, ek kan sien dat jy hoog wys is. Jou bewerings kan nie weerlê word nie, maar ek dink nog steeds dat die produktiewe aard van die Skepper onveranderd bly, ongeag of Hy alleen staan in isolasie of, in ooreenstemming met Sy voortspruitende eiendom, Hy vul sy skepsel soos `n houer met Sy Wese, in die mate, natuurlik, wat die skepsel in staat is om Hom te ontvang. Natuurlik sal die skepsel nooit in staat wees om die oneindige volheid van die oerwese van die Godheid te absorbeer nie, want die oneindige kan slegs geabsorbeer word deur `n ander oneindige en nooit deur die eindige wat uit Hom uitgegaan het nie. Vanaf ons wêreld kan ons `n son sien, waarvan die grootte volgens ons berekeninge, duisende keer groter as ons s’n is. Maar ek het al dikwels opgemerk hoe selfs die kleinste doudruppel die beeld van die groot wêreld in sy volledige vorm absorbeer, slegs in `n grootte wat ooreenstem met sy eie volume. So kan daar geen twyfel wees dat ons geskape wesens in staat is om in `n soortgelyke wyse die Skepper te kan opneem in die mate wat Hy geabsorbeer kan word deur ons en tot ons volmaaktheid. Maar dan, wat `n groot verskil tussen die beeld van die son in die doudruppel en die werklike son en tot `n veel groter mate tussen die beeld van die Skepper in Sy skepping en die werklike Skepper! Dit sou moeilik wees om die aantal doudruppels te bereken wat nodig sal wees om die ware volume van die son te verteenwoordig wat in hulle weerspieël word In daardie geval vergelyk slegs twee beperkte voorwerpe met mekaar. Hoe onmoontlik sou `n vergelyking word, waar die oneindige die onbeduidende eindige ontmoet, beperk deur tyd en ruimte. Die feit kan nie ontken word dat die skepper se wese in die skepsel identies is met die Skepper en andersom, maar hier moet ek vra: In watter mate dit noodsaaklik is om hierdie verhouding in ag te neem, want dit blyk duidelik dat, ondanks al die natuurlike en morele gelykheid tussen Skepper en skepsel, sal daar vir ewig `n kloof bly wat nie volledig oorbrug kan word van beide kante nie. In die lig hiervan, bly ek by my beginsel vir sover die twee teenpole nooit volkome een kan word nie, maar ek sal `n meer diepgaande onderrig in hierdie saak verwelkom."